Tóm tắt: Bình Dương là tỉnh công nghiệp thuộc vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, có tốc độ đô thị hóa nhanh, hiện có 3 thành phố, 2 thị xã và 4 huyện với 91 đơn vị hành chính cấp cơ sở. Để các đô thị của tỉnh thực sự đóng vai trò là trung tâm phát triển kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội cần có mô hình tổ chức phù hợp bảo đảm cho chính quyền ở các đô thị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
Nguồn: Tạp chí Khoa học xã hội (Tp. Hồ Chí Minh) - Số 5(285)2022
Tác giả: NGUYỄN THẾ VINH
Tóm tắt: Luce Irigaray có nhiều nghiên cứu về tầm quan trọng thể hiện trong mối quan hệ của các không gian sống giữa phụ nữ với nam giới trong văn hóa phương Tây. Tư tưởng của Luce Irigaray có vai trò như một cơ sở lý thuyết có giá trị khi xem xét các đặc tính biểu hiện khác nhau về giới của công trình kiến trúc cũng như môi trường xây dựng. Bài viết làm rõ quan điểm của Luce Irigaray về không gian nữ quyền trong nhà ở, đồng thời tham chiếu chúng vào việc hình thành lý thuyết thiết kế cũng như xây dựng các nguyên tắc thực hành kiến trúc, hướng tới sự bình đẳng giới.
Nguồn: Tạp chí Khoa học xã hội (Tp. Hồ Chí Minh) - Số 5(285)2022
Tác giả: TRẦN THỊ THẢO - NGUYỄN VĂN HOAN
Tóm tắt: Hành vi sai lệch xã hội là một khái niệm quan trọng của xã hội học. Khái niệm này thường được hiểu như là sự vi phạm hay là sự đi chệch khỏi những chuẩn mực văn hóa đã được xác định. Trong tác phẩm Tự tử, Emile Durkheim khẳng định tự tử luôn là một hành vi sai lệch xã hội nghiêm trọng và nguyên nhân của mọi loại tự tử đều xuất phát từ xã hội. Có thể thấy, sai lệch xã hội, cũng như mọi hành vi xã hội khác, đều có nguồn gốc từ xã hội, nói cách khác, hành vi sai lệch mang bản chất xã hội, đó là: lệch lạc chỉ tồn tại trong mối quan hệ với các chuẩn mực văn hóa. Một người có hành vi lệch lạc khi người khác xác định họ như vậy. Đồng thời, cả chuẩn mực và cách người ta xác định hành vi sai lệch đều đòi hỏi phải có quyền lực xã hội.
Nguồn: Tạp chí Khoa học xã hội (Tp. Hồ Chí Minh) - Số 5(285)2022
Tác giả: TRƯƠNG VĂN VỸ
Tóm tắt: Những năm gần đây, giáo dục cho trẻ bị khuyết tật trí tuệ trên khắp thế giới đều có xu hướng chủ yếu tiến tới giáo dục hòa nhập – để cho trẻ học tập trong cùng một lớp với các trẻ phát triển bình thường. Đây là một mục tiêu của giáo dục hiện đại. Bài viết giới thiệu một số nghiên cứu về dạy học ngôn ngữ cho trẻ khuyết tật trí tuệ; mô tả thực trạng tài liệu dạy học âm-vần cho học sinh khuyết tật trí tuệ học hòa nhập lớp Một tại một số trường tiểu học ở Thành phố Hồ Chí Minh và 4 tỉnh phía Nam. Từ đó, hướng tới việc đề xuất phương án xây dựng tài liệu hỗ trợ dạy học âm vần cho những học sinh này.
Nguồn: Tạp chí Khoa học xã hội (Tp. Hồ Chí Minh) - Số 5(285)2022
Tác giả: PHẠM HẢI LÊ
Tóm tắt: Cộng đồng người Hoa theo đạo Công giáo di cư đến Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh khá sớm, chủ yếu khoảng từ sau khi nhà Minh sụp đổ và các phong trào bài Mãn khắp vùng Đông Nam Trung Hoa thất bại. Từ hướng tiếp cận tâm thức văn hóa, bài viết phân tích sự hình thành tâm thức “bài Mãn thượng Minh” của cộng đồng này qua những biến động thời cuộc được ghi chép trong tư liệu lịch sử cũng như dấu tích tồn lưu ở tác phẩm mỹ thuật giáo đường. Qua đó đóng góp thêm tài liệu tham khảo cho các nghiên cứu về người Hoa và đạo Công giáo ở Nam Bộ; đồng thời, góp tiếng nói vào việc bảo tồn các tác phẩm mỹ thuật cổ tại các giáo đường của người Hoa.
Nguồn: Tạp chí Khoa học xã hội (Tp. Hồ Chí Minh) - Số 5(285)2022
Tác giả: ĐINH THIỆN PHƯƠNG
Tóm tắt: Trong thời kỳ Pháp thuộc, thực dân Pháp đã ban hành nhiều nghị định, sắc lệnh về chính sách, quản lý tổ chức lâm nghiệp. Với nguồn tài nguyên rừng vô cùng phong phú, đa dạng ở Nam Kỳ nói riêng và cả nước nói chung, thực dân Pháp đã triệt để khai thác để sử dụng vào mục đích quân sự hoặc xuất khẩu về Pháp. Trong bài viết này, chúng tôi bước đầu tìm hiểu về hoạt động lâm nghiệp ở Nam Kỳ thời Pháp thuộc qua một số nội dung: chính sách, tổ chức quản lý và khai thác lâm nghiệp.
Nguồn: Tạp chí Khoa học xã hội (Tp. Hồ Chí Minh) - Số 5(285)2022
Tác giả: NGUYỄN THỊ LỆ HÀ
Tóm tắt: Bài viết khái quát một vài nét về phong trào kháng chiến của quân và dân Nam Kỳ trong buổi đầu thực dân Pháp nổ súng xâm lược Việt Nam. Từ lực lượng quân đội triều đình cho đến những đội dân binh tự tổ chức đã anh dũng chống trả kẻ thù, bảo vệ thành trì, bảo vệ vùng đất quê hương. Khi Pháp lần lượt chiếm thành Gia Định, sau đó thôn tính 3 tỉnh miền Đông, rồi Nam Kỳ lục tỉnh, quân dân Nam Kỳ vẫn không chịu khuất phục, tiếp tục tiến hành những cuộc khởi nghĩa gây cho quân Pháp khó khăn trong việc bình định. Có nhiều ý kiến cho rằng sau Hiệp ước Nhâm Tuất (1862) vua Tự Đức đã ngả sang phe chủ hòa và bỏ rơi các cuộc kháng chiến của nhân dân. Tuy nhiên, khảo cứu nhiều nguồn tư liệu, chúng tôi nhận thấy: dù đã ký Hiệp ước và mất ba tỉnh miền Đông Nam Kỳ cho Pháp, vua Tự Đức vẫn duy trì chính sách hai mặt, một mặt ra lệnh bãi binh (theo yêu cầu của Hiệp ước), mặt khác vẫn âm thầm khích lệ, ủng hộ các cuộc khởi nghĩa chống pháp ở Nam Kỳ đến năm 1866.
Nguồn: Tạp chí Khoa học xã hội (Tp. Hồ Chí Minh) - Số 5(285)2022
Tác giả: NGUYỄN ĐÌNH CƠ
​​
Tạp chí khoa học xã hội                                               
 270 Nguyễn Trọng Tuyển, P.8, Q. Phú Nhuận, 
TP. Hồ Chí Minh
​​​​​​